BİLGİSAYAR TEKNOLOJİLERİNE GİRİŞ DERS NOTLARI

BİLGİSAYARLAR

Bilgisayar Nedir?

Bilgisayar,kullanıcıdan aldığı verilerle mantıksal ve aritmetiksel işlemler yapan;yaptığı işlemlerin sonucunu saklayabilen;sakladığı bilgilere istenildiğinde ulaşılabilen elektronik bir makinedir.Bu işlemleri yaparken veriler girilir ,işlenir,depolanabilir ve çıkışı alınabilir. Bu 4 temel fonksiyonun gerçekleşmesi için bilgisayarların sahip olması gereken mimari;girdi üniteleri , merkezi işlem birimi,depolama aygıtları,çıktı üniteleridir.

Bilgisayar Çeşitleri

(Desktop, Laptop, Smartphone, Tablet, PDA)

GİRDİ (INPUT) ÜNİTELERİ

Bilgilerin bilgisayara aktarılmasını sağlayan klavye, fare, tarayıcı, kamera, mikrofon yada bilgisayara takılmış video işleme kartı gibi herhangi bir kart olabilir. Girilen bilgilerin formatı; yazılı dökümanlar, ses dosyaları, görüntü dosyaları vb. şeklindedir.

  

İŞLEM BİRİMİ

Sistem birimi olarak da adlandıralabilir. Bilgisayarın beyni diyebileceğimiz, temel işleme fonksiyonlarının gerçekleştiği yerdir. Anakart, ram, işlemci, hafıza gibi bileşenler içerir. Bu bileşenler, genelde kullandığımız masaüstü(desktop)bilgisayarlarda kasa dediğimiz büyük dikdörtgenkutunun içinde yer alır.

Merkezi İşlemci(CPU):

 


Bilgisayarın beyni gibidir, mantıksal ve matematiksel işlemleri yapar,karar verir.

  Sistem Belleği(RAM):

Bilgisayarın hafızasıdır. Veriler ve komutlar burada saklanır. Sistem açıkolduğu sürece bilgiler bellekte saklanabilir. Sistem kapatıldığında veriler ve komutlar bellekten silinir.

Anakart(Motherboard):

Tüm donanımın üzerinde bulunduğu kart yapısıdır. Donanımlar arası ilişkiyi düzenler.

DEPOLAMA AYGITLARI

Bilgisayarlar işlenilen verileri ve girilen bilgileri depolama araçlarına kaydederler. 

Bilgisayaların içinde hali hazırda bulunan temel depolama aygıtı hard-disk’tir.

Bunun dışında taşınabilir bellek(USB flash bellek),optik disk,

hafıza kartı(SD kart), CD ve DVD’ler örnek olarak verilebilir.

ÇIKTI (OUTPUT) ÜNİTELERİ

İşlemcinin çıkan sonuçları aktarabileceği ünitelerdir. Monitör, yazıcı, sürücüler, yada bilgisayar

üzerindeki herhangi bir alet(Herhangi bir PCI yada PCI-Express kart)olabilir.

Bu üç ana elemanın sahip oldukları birçok donanımsal ve yazılıma bağlı özellik bulunur. 

Sonuç olarak bilgisayarı yapısal olarak oluşturan bu bileşenler donanım ve yazılımın uyumlu bir birlikteliği sayesinde ancak görevlerini yapabilirler.

Donanım (Hardware) Nedir?

Bilgisayarın elektronik, elektrik ve mekanik birimlerinden oluşan fiziksel yapısıdır. 

Bilgisayarile ilgili her türlü görebildiğimiz ve dokunabildiğimiz parçalar donanımı oluş.

Yazılım(Software) Nedir?

Bilgisayarın görevini yerine getirebilmesi için ona verilen tüm bilgiler ve komut listeleridir. Her

farklı komut listesi bir program olarak adlandırılabilir. Bilgisayar yazılımı iki ana bölüme ayrılır:

Sistem programları ve paket programlar. Sistem programları, işletim sistemi ve diğer destek programlarıdır. 

Örneğin Windows işletim sistemi bir sistem yazılımıdır.

Paket programlara örnek olarak ise bir ticari programı gösterebiliriz.

Programlar, programlama dilleri kullanılarak(Java, C++, C, Python etc.*) yazılım geliştiriciler

tarafından yazılır. Bizler son kullanıcı olarak bu hazır programların (programları, muhasebe

programları, medya(müzik dinlemek, video izlemek için kullanılan programlar) programları vb.

programların fonksiyonlarını ve nasıl kullanılacağını öğreniriz.

Programlar ve Bilgisayar nasıl çalışır?

Bir bilgisayarın içindeki veriler ve komutlar sayı olarak saklanır ve işlenir. Bilgisayarlar sadece

iki sayı kullanır:0 ve 1. Buna ikili(binary)kod adı verilir.İnanmak zor olsa da resimden fo-

toğrafa, sözcükten müziğe kadar her türlü bilgi sadece bu iki sayının bir kombinasyonu olarak

saklanabilir. Bilgisayarın içinde 0 ve 1 sayıları çok küçük elektronik devreler üzerinde elektrik

akımı olarak kaydedilir. Bir devre elektrik akımı taşıyorsa 1, taşımıyorsa 0’dır. CD, DVD gibi

optik ortamlar üzerinde ise 0 ve 1 rakamlarını yükseklik farklılıkları belirler. Bilgisayara girilen

tüm girdiler akımların varlık ve yokluklarının farklı kombinasyonları biçiminde kodlanmış ol-

malıdır.

Her bir elektronik devre 1 bit’lik veri oluşturur. Bu veri 1 veya 0 olarak tanımlanır. Sekiz bitlik

seriler halinde saklanan bilgisayar verisine bayt denir. Örnek olarak klavyeden giriş yapmak için

B harfine bastığımızda B harfi bilgisayara 01000010 olarak kaydedilir.

8 bit=1 byte       /      1024 byte=1 KB      /      1024 KB=1 MB      /      1024 MB=1 GB

Donanım Değerlendirme

Bilgisayarın insan ile fiziksel ilişki içinde olduğu donanım ve ergonomi konuları birçok farklı etkenin birlikte olu-

şturduğu bir çalışma dinamiği ortaya koymuştur. Performans, maliyet ve sağlık unsurlarının kullanıcı yararına en efektif şekilde kullanılabilmesi iyi bir donanım seçimive uygulanabilirliği olan ergonomik düzenlemelere bağlıdır.

Bilgisayar uygulamalarında performans ve kapasite artışı sadece donanımsal özelliklere bağlı olarak sağlanamaz.

Uygun yazılım kullanımı ve kullanıcı bilgisi de performansı en az donanım kadar etkilemektedir. 

Bu hususlar göze alındığında donanım seçimi sırasında kullanıcının bilgi düzeyi ve yapılacak işin niteliği de büyük önem kazanmaktadır. 

Kullanım amacına uygun olmayan bir bilgisayar, sahip olduğu üstün donanım özelliklerinden bir çoğunun kullanılamamasına,bazı zamanlarda da uygulamalarda yetersiz kalmasına neden olur. 

Bu çıkarımlardan hareketle,fiyat / performans oranı ile kullanıcı bilgisi / beklenen iş oranının dengeli bir şekilde oluşturulması gerekir. 

Bilgisayar kullanımı konusunda yetersiz bilgi birikimine sahip bir personele pahalı bir 

donanıma sahip performansı yüksek bir sistem tahsis etmek, beklenen işin gerçekleştirileceği 

anlamına gelmez. 

Yine bilgisayar tabanlı grafik tasarım uygulamalarında tecrübeli bir personel performansı düşük bir sistem karşısında beklenen işi üretemeyecektir.

Günümüz bilgisayar teknolojisindeki hızlı gelişmeler sürekli olarak yeni donanımların kullanıcının beğenisine sunulmasına yol açsa da kişisel bilgisayarları temel aldığımızda bu donanımları 5 temel kategoride ele almak mümkün olmaktadır.

1.Temel Donanımlar

2. Çoklu Ortam Aygıtları

3. Çevre Birimleri

4. Ağ bağdaştırıcıları

5. Yedekleme Üniteleri

1.Temel Donanımlar

Bilgisayarın çalışabilmesi için gerekli olan minimum bileşenleri içerir.

1.1İşlemci

Bilgisayarın beyni gibidir, mantıksal ve matematiksel işlemleri yapar, karar verir, donanımlararası ilişkiyi düzenler.İşlemcinin performansını, sahip olduğu çekirdek yapısı ve saat çarpanı(kaldırabildiği elektrik akımı)

sonucu elde edilen MHZ üzerinden değer belirler. Anakartta işlemciye özel bir yuvaya takılır.

Örnek / Değerlendirme:Intel(processor)işlemci pazarının lideri konumundadır. Intel CeleronD 352(3200 MHZ) işlemci, Intel Pentium D915(2800 MHZ)işlemciden performans olarak daha düşüktür. Bunun nedeni Celeron işlemcinin sahip olduğu çekirdek yapısının farklı oluşudur. Intel Atom işlemci de günümüzde yaygınlaşan netbook’larda kullanılmaktadır. IntelCore 2 Duo, piyasada ortalama.

Yeni nesil işlemcilerin çoğu çift çekirdekli olmaktadır. Bu bilgisayarın işlem gücünü(sayısını)yaklaşık olarak iki kat arttırmak anlamına gelmektedir. Bilgisayarın hızını arttırmak için çalışma hızı yüksek bir işlemci, aynı anda yapabileceği farklı işlemlerin miktarını(işlem gücünü)arttırmak için ise çekirdek sayısı fazla olan bir işlemci tercih edilmelidir.

1.2. Anakart

Bilgisayarın omurgasıdır. Tüm donanımın birbiri ile olan fiziksel bağlantısını sağlar. Bilgi akışının tamamı anakart üzerinden sağlanır. Bilgisayar ilk açılışını anakart üzerinde bulunan değiştirilemez hafızadaki(ROM)

veriler yardımıyla gerçekleştirir. Anakartın veri yollarındakihızı, sahip olduğu işlemci, hafıza ve sabit diske göre değişiklik göstermektedir.

Örnek / Değerlendirme:Bilgisayarın hızını etkileyen en önemli etkenlerden biri veri yolu hızıdır. Günümüzde bu değer 2000 MHZ düzeyine kadar çıkabilmektedir.

1.3.Hafıza(Bellek)

Veriler ve komutlar burada saklanır. Sistem açık olduğu sürece bilgiler bellekte saklanabilir.Sistem kapatıldığında veriler ve komutlar bellekten silinir. Hafızaların kapasiteleri MB değeriüzerinden, performansları ise işlemci ve anakart ile olan veriyolu hızı gözönüne alınarak belirlenir. Anakartta üzerinde özel olarak tasarlanmış yuvalara monte edilir.

Örnek / Değerlendirme:Son yıllarda yaygın olarak kullanılan DDR3 RAM’ler 1067 MHZ hızında çalışabilmektedir.

1.4. Ekran Kartı

Ekranda görüntülenecek grafikler için video sinyali yaratan adaptör. Bilgisayarın işlediği veriyi

monitör, televizyon, video projektör gibi görüntü aygıtlarında gösterime uygun hale getiren

birim. Ekran kartlarının performansları üzerilerinde bulunan hafıza miktarına ve çipset özelliklerine göre değerlendirilir. Anakart üzerinde bulunan AGP veya PC-Express isimli özel bir yuvaya takılır. Kimi ekran kartları anakart ile bütünleşik olabilirler.

Örnek / Değerlendirme:Günümüzde kendi işlemcisi olan 768 MB hafızaya sahip TV çıkışı özelliği ve çift monitör desteğine sahip kartlar bulunmaktadır.

1.5 Sabit Disk

Verileri kalıcı olarak depolayabildiğimiz birim. Sabit disklerin kapasiteleri GB değeri üzerinden, performanslarıise veri erişim hızını belirleyen saniyede diskin dönme hızı olan RPMdeğeri üzerinden değerlendirilir. Sabit diskleri ki farklı mimari üzerinde kurulmuştur. IDE arabirimi kullananlar ve SATA arabirimi kullananlar.(SCSI arabirimi kullanan diskler bulunmakla birlikte daha çok sunucular için kullanılmakta ve yerlerini SATA disklere bırakmaktadırlar). SATA yapısına sahip sabit disklere erişim IDE’ye göre daha hızlıdır. Anakarta sabit diskin

yapısal özelliğine göre tasarlanmışkablolar ile bağlanır.

Örnek / Değerlendirme:Günümüzde SATA II Diskler yoğunlukla kullanılmakta ve kapasiteleri750 GB ve üstü düzeyine çıkabilmektedir.

1.6 Flash bellek

Taşınabilir bellekler disket ve CD gibi taşınabilir depolama araçlarının eksikliklerini gidermeküzere ortaya çıkmıştır. Disketler düşük kapasiteli olup, çabuk bozulabilmektedir. CD türü ortamlar ise daha yüksek kapasiteli olsa da, tek seferlik yazımdan dolayı kullanılması zordur. Bu nedenle taşınabilir sabit diskler kullanıma sunulmuştur. Bunlar RAM gibi çalışan fakat bilgileritutmak için elektriğe ihtiyaç duymayan, USB arayüzünden hızlı bir şekilde bağlanan cihazlardır.Kullanışlı, hızları ve yüksek kapasiteleri nedeniyle yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır.

 1.7. Ekran(Monitör)

Ekran kartından gelen video sinyallerinin kullanıcı tarafından görülebilen bir hale getiren birim. Monitörün değerlendirilmesi esnasında dikkat edilecek birçok farklı değer vardır. Bu değerler; Ekran büyüklüğü(Inch olarak), desteklediği maksimum çözünürlük, renk derinliği ve nokta aralığıdır. Monitörler iki farklı mimariye sahip olarak üretilmektedirler: Geleneksel–Tüplü monitörler ve Likit Kristal Ekranlı olanlar. Görüntüyü tüp teknolojisi ile oluşturan monitörler hesaplı sahip olma maliyetleri ile likit kristal(LCD)monitörler ise kapladıkları alan ve düşük güç tüketimi yüzünden tercih edilirler. Ekran kartının monitör için olan özel çıkışınamonitör kablosu ile bağlanır.

Örnek / Değerlendirme:Aynı boyutta LCD bir monitör, tüplü monitör fiyatı ile neredeyse eşit

duruma gelmiştir.

1.8. Kasa

Bilgisayarın monte edildiği birimdir. Elektrik akımının düzenlendiği güç kaynağı da kasanın içinde bulunur. Kasada bulunan güç kaynağı sayesinde, ülkemizi örnek aldığımızda, 220 Voltlukelektrik akımı parçanın ihtiyacına göre 3.3 volt, 5 volt veya 12 volta çevrilerek donanımlara aktarılır. Güç kaynağı aynı zamanda sürücüleri de besler. Kullanım yerlerine ve estetik kaygılaragöre farklı kasa tasarımları bulunmaktadır. Kasalar,donanım barındırma kapasitesi, soğutmayeteneği ve kapladığı yer açısından değerlendirilebilir. Anakart ve diğer kartlar kasaya vidalar ile tutturulur.

Örnek / Değerlendirme:Kasa özelliklerin en önemli faktör güç kaynağının kasa içindeki birimlere yeterli elektriği sağlayabilmesidir. Aksi durumda parçaların bozulması mümkün olacaktır.Kaliteli bir güç kaynağı bilgisayarınızın sağlıklı çalışması için çok önemlidir.

1.9. Klavye

Üzerinde rakam, alfabetik karakter ve özel işaretlerden oluşan tuş takımı bulunan ve kullanıcının bilgisayara komut vermesini, bilgi girişi yapabilmesini sağlayan birim. Ülkemizde iki farklı tuşdizilimine sahip klavye bulunmaktadır. Bunlar Q klavye ve F klavye olarak adlandırılırlar. F klavye dizilimi daktilolardaki tuşdizilimi ile aynıdır. Q klavyenin dizilimi ise daha evrensel bir yapıya sahiptir. Türkiye genelindeki kişisel bilgisayarların bir çoğunda Q klavye kullanılmasına rağmen kamu kuruluşlarında personelin daktilo bilgisinden dolaylı F

klavye kullanımı daha yaygındır. Klavye üzerinde aynı tuşun farklı karakterler üretebilmesi için değişik tuş ve tuş kombinasyonları bulunur. Bu tuşlar Shift ve ALT tuşları olarak adlandırılır.Ayrıca klavyede kullanılan programa göre özelliği değişen Fonksiyon(F1, F2...)tuşları bulunur.Anakarta kendi kablosu ile bağlanır. Çok düşük voltta elektrik akımını da bu kablo üzerindenalır. PS2 ve USB adı verilen farklı bağlantı türleri vardır.

Örnek / Değerlendirme:Günümüzde birçok farklı klavye çeşidi üretilmektedir. Kullanım kolaylığı sağlayan ergonomik yapıya sahip klavyeler, çoklu ortam aygıtlarını kontrol edebilen özelfonksiyon tuşlarına sahip klavyeler gibi.

1.10. Fare(Mouse)

Çalışma yapılan bir programdaki bir özelliğin işaretlenmesini yada bir komutun çalıştırılmasını sağlayan birim. Klavye gibi fareninde PS2 yada USB olarak anakarta farklı bağlantı şekilleri mevcuttur.

Örnek / Değerlendirme:Günümüzde birçok farklı fare çeşidi üretilmektedir.(Kablosuz, Bluetooth vs)

Kullanım kolaylığı sağlayan ergonomik yapıya sahip fareler, programın farklı özelliklerini kontrol edebilen özel tuşlara ve tekerleklere sahip fareler gibi.

1.11. Disket Sürücü

Yedekleme yada taşıma amaçlı bilginin kalıcı olarak depolanabildiği 3.5 inch’lik manyetik disklerin okunmasını sağlayan birim. Disket sürücünün bir diğer fonksiyonu ise sabit diskte yaşanansorunlar yüzünden sistemin disket içindeki bilgiler yardımıyla açılabilmesini sağlamaktır.Sisteme tanımlı bir disket sürücü olmadan bilgisayar açılmaz(Bios adı verilen sistem açılış yazılımında aksi tanımlanmadığı sürece). Disket sürücü anakarta özel bir kablo ile bağlanır. 

Örnek / Değerlendirme:Düşük kapasitesi yüzünden son yıllarda kullanım alanları iyice daralan disket sürücüler

artık dizüstü bilgisayarda bulunmamaktadır. Yakın gelecekte masaüstü bilgisayarlarda da kullanımı azalacaktır.

2. Çoklu Ortam Aygıtlar

Bilgisayarın görebilmesini, duyabilmesini, konuşabilmesini sağlayan, çoklu ortam uygulamalarının(video, müzik, oyun...)ve yüksek kapasitedeki veri yığınlarının depolanabilmesine ve taşınabilmesine olanak veren birimlerdir.

2.1. Ses Kartı

Analog ses dalgalarını dijitale, dijital ses bilgilerini ise analog bir yapıya dönüştürebilen birim.PCI adı verilen anakart üzerindeki bir yuvaya takılır. Yeni anakartların tümünün üzerinde bütünleşik olarak bulunabilir. Analog ses girişi ve çıkışı için kart üzerinde dışarıdan erişilebilenözel yuvalar bulunur. Oyun kontrolörleri ile midi aygıtları için de özel bir bağlantı birimi içerir.

Örnek / Değerlendirme:Bilgisayarın içinde standart parçalardan biri haline gelen ses kartı, her geçen gün yeni ses teknolojilerine ve formatlarına destek verebilmek için fazladan özellikler ve donanımlarla güçlendirilmektedir.

2.2.CD–ROM Sürücü

CD-ROM adı verilen dijital medyadan veri okuyabilen birim. Anakarta kablo ile bağlanır. Seskartına dijital olarak veri aktarabilen ekstra bir bağlantı kablosu da vardır. CD-ROM sürücüler anakarta aktarabildikleri Kb üzerinden veri miktarı ile değerlendirilirler.

Örnek / Değerlendirme:Bilgisayarın içinde standart parçalardan biri haline gelen CD-ROM sürücü, ortalama 650-700 MB kapasitesindeki CD-ROM’ların yoğun kullanımı ile disketsürücünün yerini almıtır.

2.3. CD–ROM Yazıcı

CD-ROM adı verilen dijital medyadan veri okuyabilen ve yazabilen birim. Anakarta kablo ilebağlanır. Ses kartına dijital olarak veri aktarabilen ekstra bir bağlantı kablosu da vardır. CD-ROM yazıcılar anakarta aktarabildikleri Kb üzerinden veri miktarı ve CD-ROM üzerine veriyi yazabilme hızlarına göre değerlendirilirler.Yazılabilen CD-ROM’ların özelliklerine göre defalarca veri yazıp silebilme yetenekleri vardır.

Örnek / Değerlendirme:Kullanımı giderek artan donanımlardan biri haline gelen CD-ROMyazıcılar, ortalama 650-700 MB kapasitesindeki CD-ROM’lara veri depolayabilme özelliğisayesinde disket sürücünün yerini almaya başlamıştır.

2.4.DVD–ROM Sürücü

DVD-ROM adı verilen dijital medyadan veri okuyabilen birim. Anakarta kablo ile bağlanır. Seskartına dijital olarak veri aktarabilen ekstra bir bağlantı kablosu da vardır. DVD-ROMsürücüler anakarta aktarabildikleri Kb üzerinden veri miktarı ile değerlendirilirler.

Örnek / Değerlendirme:CD-ROM’lara göre 7 kat daha fazla depolama kapasitesine sahip DVD-ROM’ları okuyabilen bu sürücüler aynı zamanda CD-ROM’ları da okuyabilmektedirler.Sahip oldukları bu yüksek kapasite sayesinde DVD-ROM sürücüler yavaş yavaş CD-ROM

sürücülerin yerini almaya başlamıştır.

2.5. DVD–ROM Yazıcı

DVD-ROM adı verilen dijital medyadan veri okuyabilen ve yazabilen birim. Anakarta kablo ile bağlanır. Ses kartına dijital olarak veri aktarabilen ekstra bir bağlantı kablosu da vardır. DVD-ROM yazıcılar anakarta aktarabildikleri Kb üzerinden veri miktarı ve DVD-ROM üzerine veriyi yazabilme hızlarına göre değerlendirilirler.

Örnek / Değerlendirme:CD-ROM’lara göre 7 kat daha fazla depolama kapasitesine sahip DVD -ROM’lara veri  depolayabilme yeteneğine sahip bu sürücüler artık CD-ROM yazıcıların yerini almaya başlamışlardır.

2.6.WEB Kamerası

Hareketli görüntüyü bilgisayara aktaran birim. Ses kartıyla senkronize çalışabilen bu kamera,düşük maliyeti ile yaygın bir kullanıma sahiptir. Çevre birimlerinden biri olarak da sayılabilen bu aygıt bilgisayara USB adı verilen veri aktarım teknolojisi üzerinden anakarta bilgi aktarır.Bilgisayara bağlı olarak kayıt yapabilme yeteneğine sahiptir. Kendi üzerinde(çoğu modelde)veri depolama yeteneği yoktur.İhtiyaç duyduğu enerjiyi USB sayesinde anakart üzerinden alır.

Örnek / Değerlendirme:

Genelde video konferans amaçlı kullanım için uygun olan WEB CAM görüntü kalitesi olarak ağkapasitesi doğrultusunda bir sonuç verir.

2.7.Radyo–TV Kartı

Analog veya dijital olarak alınan Radyo ve TV yayınlarını bilgisayarda işlenebilecek dijital formata çeviren birim. Anakart üzerinde bulunan PCI yuvalara takılır. Ses kartı ile arasında analogses transferini sağlayan bir kablo bulunur. Kart üzerinde Radyo ve TV anten girişleri ile harici kamera ve video bağlantıları için ekstra girişler bulunabilir.

Örnek / Değerlendirme:Bilgisayarda radyo ve tv yayınlarının dinlenebilmesini /izlenebilmesini sağlayan bu kart aynı zamanda bu yayınların sürücülerde depolanabilmesini de sağlamaktadır.

3. Çevre Birimleri

Bilgisayara veri aktarımı ve çıkışı konusunda destek olan birimlerdir. Farklı formattaki medyaların dijital ortama, dijital ortamdaki verilerin farklı medyalara aktarılmasını sağlarlar.

3.1. Yazıcı

Bilgisayarda yapılan çalışmaların kağıt üzerine aktarılmasını sağlayan birim. Yazıcılar; nokta vuruşlu, mürekkep püskürtmeli, lazer olarak çeşitlere ayrılırlar. Yazıcılar, bir saniyede yazabildiğikarakter adedi veya dakikada yazabildiği sayfa adedine göre değerlendirilirler. Anakarta Paralel port yada USB üzerinden bağlanırlar.

3.2. Tarayıcı

Bir belge yada magazin sayfasından aldığı görüntüyü bilgisayara dijital olarak aktaran birim. Tarayıcılar; Flatbet Scanner(bilgileri taranacak sayfanın tarayıcı camı üzerine düz olarak yerleştirilen), Feed Scanner(birbiri ardınyapılacak taramalarda tek sayfa beslemeli), Drum Scanner(yazı ve resim sayfası bilgilerini bir tambur üzerinde döndürerek taraya)ve Handheld Scanner(tarama kafası görüntü taraması yapılacak ortama taşınabilen) olarak dört tipe ayrılır.Tarayıcılar, dokümanı tarama hızı ve maksimum tarama çözünürlüğüne göre değerlendirilirler.Anakarta Paralel port yada USB üzerinden bağlanırlar.

3.3 Kesintisiz Güç Kaynakları

Bilgisayarın elektrik kesintisi sırasında çalışabilmesi yada güvenli bir şekilde kapatılabilmesi için

geçici olarak elektrik kaynağı sağlayan birim. Kesintisiz güç kaynakları teknik özelliklerine göre yazılım ile iletişim halinde olabilirler ve bilgisayarı kontrol edebilirler. Sistemleri ayakta tutma

sürelerine ve devreye giriş hızlarına göre değerlendirilirler. Bilgisayarın güç kaynağı ile şehir elektriği arasında bulunur.

4. Ağ Bağdaştırıcıları

Bilgisayarların lokal yada genel ağlara bağlanmalarını sağlayan birimlerdir.

4.1. AğKartları 

Bilgisayarın ağkabloları üzerinden lokal yada genel ağlara bağlanmalarını sağlayan birimlerdir.

Veriler dijital olarak kablolar üzerinden ağ kartlarına aktarılır.İşlenen veriler yine ağ kartlarıüzerinden yollanır. Anakart üzerindeki PCI, USB yada dizüstü bilgisayarlarda bulunan PCMCI yuvalarını kullanırlar. Bazı anakartlarda bütünleşik olarak bulunabilirler. Saniyede aktardıklarıveri üzerinden değerlendirilirler. Kablosuz ağ

kartları artık yaygın olarak kullanılmaktadır.Dizüstü bilgisayara entegre olarak gelen bu kartlar masaüstü bilgisayarlara sonradan takılabilmektedir. Kablosuz ağ kullanırken ağlistesinde Güvenli Kablosuz Ağ olarak beliren kablosuz ağları kullanmaya özen gösteriniz.

4.2. Fax Modem Kartları

Bilgisayarların telefon kabloları üzerinden lokal yada genel ağlara bağlanmalarını sağlayan birimlerdir. Veriler analog olarak kablolar üzerinden modeme aktarılır ve dijitale dönüştürülür.İşlenen veriler bu sefer dijital yapıdan analoğa çevrilerek yollanır. Bir anlamda fax-modem kartı analog ve dijital sinyaller arasında çevirici işlevini görür. Harici yada dahili olarak sistemde bulunabilirler. Paralel porttan yada USB ile harici olarak, PCI yada PCMCI yuvalarını kullanarak ise dahili olarak anakarta bağlanırlar. Bazı anakartlarda bütünleşik olarak bulunabilirler. Saniyede aktardıkları veri üzerinden değerlendirilirler.

5. Yedekleme Üniteleri

Verilerin güvenli bir şekilde yedeklenmesi için kullanılan birimlerdir. Bir çok farklı sürücü yedekleme birimi olarak kullanılabilir. Yedeklemede kullanılan en iyi çözüm yüksek kapasiteli manyetik bantlar üzerine sistemin tam bir kopyasının alınmasıdır. Depolama aygıtlarından yüksek kapasiteli olanlar genelde yedekleme ünitesi olarak kullanılır.

REFERANSLAR

Levent Emmungil & Orçun Madran ‘Bilgi Teknolojilerinde Temel Kavramlar’,

 Hazırlayan : Nurefşan Gür

nuref@me.com

Mart 2013